این سؤال، کهنه و قدیمی است. هر کس از منظر خود به آن پاسخ داده است. اما در هر صورت خطا است اگر گمان کنیم واحد نویسندگی، جمله است؛ واحد نویسندگی متن یا پاراگراف است. یعنی نویسنده کسی است که میتواند متن بیافریند؛ ولو با جملات ضعیف.
من کتابی نوشتم به نام «بهتر بنویسیم». کل آن دربارۀ جملهنویسی است و از آن فراتر نرفته است. ولی واقعا این نویسندگی نیست. ما باید بدانیم که مهارت و نبوغ در حوزۀ کلمه احدی را نویسنده نمیکند. و دوم اینکه جملهسازی هم کسی را نویسنده نمیکند. حتی اگر جملات شما زندهترین سلولهای پیکر باشد.
نویسنده کسی است که ساختار بیافریند. در دورههای آموزشی، این مشکل بوده است که ما از جمله فراتر نرفتیم؛ در حالیکه خیلی از کارهای دیگر باید کرد. تقریباً از دهۀ هشتاد من و خیلی از دوستان متوجه این ضعف شدیم و به این نتیجه رسیدیم که نویسندگی در حوزۀ کلمه و جمله نیست. واحد نویسندگی پاراگراف و متن است. متأسفانه ما این مهارت را نیاموختیم و شاید آموختنی هم نباشد. دستکم این را بپذیریم و بعد از این، همۀ وقتمان را صرف کلمه و جمله نکنیم. جمله برای دبستان است و کلمه برای کودکستان. دانشگاه نویسندگی محل آموزش پاراگراف است.
آثار و پدیدههای ادبی خودمان را که میبینیم در واقع اهمیت اینها به مجموعه و ساختار کلی آنها است. اگر ساختار نباشد با این دانههای تسبیح نه میتوان ذکر گفت و نه فایدهای دارند؛ اشیاء یا گوهرهایی پراکنده در گوشه و کنار هستند.
من خواهش میکنم از شما وقتی سخن از قلم و نوشتار و نویسندگی میشود ذهنتان به سمت کلمه و جملات نرود. آنها مصالحی هستند که در همه جا هست و هرکسی میتواند آن را بخرد. هنر بعد از دسترسی به این مصالح است که باید بیاموزیم.
۱۴۰۲/۰۷/۱۰
#نویسندگی
#کانون_نویسندگان_قم
تلگرام (https://t.me/kanoonnevisandeganqom)
ایتا (https://eitaa.com/kanoonnevisandeganqom)
سایت (http://qomqalam.ir/)
اولین نفری باشید که درباره این دوره نظر میدهید!